نویسندگان

چکیده مقاله

یکی از مهم¬ترین و مشکل¬ترین مسائل حکمی و فلسفی، تبیین و تقریر «علم تفصیلی حق‌تعالی به مخلوقات در مرتبۀ ذات» است. صدرالمتألهین در کتاب‌های خود، دو نظریه دربارة این مسئله مطرح کرده است: یکی نظریۀ مشهور وی یعنی «علم اجمالی در عین کشف تفصیلی» و دیگری نظریه مبتنی بر اتحاد عاقل و معقول که نظریۀ نهایی او به حساب می¬آید. نویسنده در این نوشتار، نخست بر اساس مبانی صدرالمتألهین به تبیین نظریۀ ابتدایی و مشهور وی پرداخته و سپس به بررسی و نقد این نظریه از دیدگاه استاد فیاضی پرداخته است. ملّاصدرا با استفاده از قاعده «بسيط‏الحقيقه»، و بنا بر مبانى بديع حكمت متعاليه (به‌ويژه اصالت وجود)، نظريه «علم اجمالى در عين كشف تفصيلى» را تبیین کرده است.