تفاسير و معاني ارائهشده براي نفسالأمر ناشي از معضلي معرفتشناختي در تبيين صدق قضايايي است كه مابازای عيني يا ذهني بالفعل ندارند و ازاينرو معاني مختلفي براي واقع و نفسالأمرِ مطابق آنها به ميان آمده است. مرحوم علامه طباطبايي بر اساس مبانی معرفتشناختی و هستیشناختی خود تفسیری متفاوت از نفسالأمر ارائه کرده است كه يكي از تفاسير جديد در اين زمینه به شمار میآید. از نقاط قوت تفسير علامه طباطبايي، علاوه بر حل و رفع معضل مذكور، توجه به مباني هستيشناختي نفسالأمر پس از اصالت وجود و مطابقت کامل با آن است. طبق مجموع آرای علامه (مستفاد از بدايه، نهايه و تعليقات اسفار) نفسالأمر به معنای موجوديت و ثبوت به معناي وسيع آن است. اين ثبوت مطلق شامل سه دسته ثبوت است:
اول: ثبوت در اموري كه حقيقتاً تحقق دارند؛ مانند خود وجود؛
دوم: ثبوت در اموري كه به اعتبار اولية عقل، براي آنها لحاظ ميشود، مانند ماهيات؛
سوم: ثبوت در اموري كه به اعتبار ثانوي عقل، براي آنها اعتبار ميشود؛ مانند معقولات ثانی.
|