|
در استدلال بر وجود رابط، از مفاد قضیه شخصیه یعنی «ثبوت شیء لشیء» استفاده می‌شود. قضیه حملیه موجبه به دو نوع هلیه بسیطه و هلیه مرکبه تقسیم می‌شود و در استدلال بر وجود رابط، از هلیه مرکبه استفاده می‌شود. قضیه هلیه مرکبه نیز به دو دسته تقسیم می‌شود و ما در این استدلال از آن دسته از هلیات مرکبه‌ای که در آنها وجود محمول در خارج غیر از وجود موضوع است، استفاده می‌کنیم. در این نوع از قضایا چیزی به‌نام «نسبت» وجود دارد. نسبت از سنخ معانی حرفیه، و رابط بین موضوع و محمول است. وجود داشتن نسبت در این نوع قضیه به اثبات نیاز ندارد، بلکه رجوع به وجدان و علم حضوری برای تصدیق آن کافی است. اما اینکه نسبت، یک مفهومی حرفی است، به استدلال نیاز دارد. اگر بگوییم نسبت یک مفهوم اسمی است، تسلسل و محال لازم می‌آید. پس نسبت یک مفهوم حرفی است.
یک مرحله از استدلال را پشت سر نهادیم و آن اثبات وجود رابط در عالم ذهن و مفاهیم بود؛ اما مرحله نهایی و مقصود اصلی فیلسوف، اثبات وجود رابط در عالم خارج است. در این مرحله می‌گوییم که هلیات مرکبة خارجیة صادق، با تمام اجزا بر خارج منطبق‌اند؛ پس نسبت بین موضوع و محمول نیز بر خارج منطبق است و مصداقی خاص به خود دارد.
|
